Miejsce realizacji programu:
Miejscem realizacji programu to siedziba - Punkt Konsultacyjny ds. Uzależnień
i Współuzależnień, ul Nadrzeczna 2a, 78-425 Biały Bór (Przychodnia Zdrowia MEDEA
II piętro).
Okres realizacji programu:
Zajęcia odbywają się cyklicznie. Grupa spotyka się raz w tygodniu. Spotkania indywidualne
z terapeutą przeprowadzającym diagnozę, prowadzącym spotkanie są ustalane indywidualnie w porozumieniu z uczestnikiem. Czas trwania programu obejmuje 50 godzin zajęć grupowych oraz zajęć indywidualnych.
Celem Programu psychologiczno-terapeutycznego jest utrwalenie przez sprawców przemocy zmian postaw i zachowań nabytych w trakcie oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych,
a w konsekwencji wyeliminowania zjawiska przemocy domowej.
Kolejnym celem jest także przeciwdziałanie przemocy domowej, poprzez nabycie wiedzy
i umiejętności alternatywnych zachowań oraz kształtowania innego stylu życia, bez zachowań przemocowych, kształtowanie relacji opartych na wzajemnym szacunku.
Wskazane cele przyczynić się mają do poprawy bezpieczeństwa i funkcjonowania rodzin,
w których występuje zjawisko przemocy.
Zadaniem Programu jest również
- wzbudzanie motywacji do zmiany zachowania poprzez analizę przyczyn własnego postępowania i wgląd w mechanizmy własnych zachowań,
- utrwalenie wyuczonych, pozytywnych zmian u grupy osób które ukończyły program korekcyjno-edukacyjny,
- zdobycie lub poszerzenie przez uczestników wiedzy i umiejętności powstrzymywania się od zachowań przemocowych,
- nabycie umiejętności służących rozwiązywaniu problemów i konfliktów w rodzinie,
- nabycie i kształtowanie umiejętności prospołecznych (asertywności, empatii, rozpoznawania i wyrażania emocji, radzenia sobie w sytuacjach trudnych, konfliktowych),
- poszerzanie samoświadomości, zwłaszcza w kontekście własnych zasobów oraz ograniczeń i negatywnych stereotypów funkcjonowania w relacjach rodzinnych,
- nabycie i doskonalenie umiejętności wychowawczych i rodzinnych opartych na wychowaniu bez przemocy,
- rozwój umiejętności związanych z budowaniem relacji rodzinnych, partnerskich,
- pogłębianie wiedzy na temat wpływu przemocy na relacje rodzinne i sposobów przeciwdziałania,
- odkrywanie potrzeb i nabywanie umiejętności dobierania prawidłowych strategii
w ich zaspokajaniu. - wzmacnianie postawy odpowiedzialności wobec siebie i innych.
ODBIORCY PROGRAMU
Odbiorcami programu są osoby dorosłe, które ukończyły program korekcyjno – edukacyjny
z wynikiem pozytywnym i deklarują chęć dalszej pogłębionej pracy nad sobą. Uczestnicy mogą zgłaszać się do programu dobrowolnie lub mogą być kierowani przez podmioty oraz instytucje, w szczególności: Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Zespół Interdyscyplinarny, kuratorów.
Uczestnikami programu nie mogą być:
- osoby z poważnymi zaburzeniami osobowości,
- osoby z zaburzeniami psychicznymi,
- osoby uzależnione od narkotyków i alkoholu, które nie przeszły lub nie podjęły terapii.
SPOSÓB REKRUTACJI
Rekrutacja do udziału w programie psychologiczno – terapeutycznym zostaną zaproszone osoby, które ukończyły (są na etapie końcowym) program korekcyjno – edukacyjny. Zostaną wytypowane przez osoby prowadzące grupę korekcyjno – edukacyjną na podstawie diagnozy powstałej w trakcie trwania zajęć. Uczestnicy mogą zgłaszać się do programu również dobrowolnie lub mogą być kierowani przez podmioty oraz instytucje, w szczególności: Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Zespół Interdyscyplinarny, kuratorów sądowych. Udział w programie jest dobrowolny i bezpłatny. Niezbędna jest indywidualna decyzja o uczestnictwie w Programie osoby stosującej przemoc domową. Informacja
o rozpoczynającym się programie zostanie rozesłana do absolwentów programu korekcyjno-edukacyjnego, instytucji współpracujących: kuratorów sądowych, Zespołów Interdyscyplinarnych. Ponadto informacja będzie umieszczana na stronach internetowych Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Białym Borze.
SPOSÓB REALIZACJI. REGUŁY UCZESTNICTWA W PROGRAMIE
Realizacja programu przebiega w zależności od specyfiki uczestników, w tym szczególnie
w zależności od:
- zdiagnozowanych czynników wpływających dotychczas i aktualnie na relacje
w rodzinach uczestników, - poziomu samoświadomości i motywacji uczestników do pracy psychologicznej,
- liczby osób gotowych do podjęcia pogłębionej pracy nad sobą w programie.
W związku z powyższym Program psychologiczno – terapeutyczny może być realizowany
w formie spotkań:
- indywidualnych i/lub grupowych (min 6-10 osób)
W trakcie cyklu programowego poszczególne formy spotkań mogą być stosowane przemiennie, tak aby w największym stopniu zindywidualizować i dostosować oddziaływania psychologiczne do potrzeb uczestników. O formie ostatecznego wsparcia będzie decydował terapeuta po odbyciu pierwszych indywidualnych spotkań diagnostycznych ze sprawcami.
REGUŁY UCZESTNICTWA W PROGRAMIE
Na czas uczestnictwa w Programie uczestnicy zobowiązani są do przestrzegania następujących reguł:
- zadeklarować swój udział w Programie i udział z spotkaniach,
- zakończyć używania jakiejkolwiek formy przemocy w rodzinie,
- informować o planowanych nieobecnościach,
ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNE
Dla każdego z uczestników przewidziane jest 10 godzin spotkań zorganizowanych w ramach Programu. Osoba ukończy Program jeśli weźmie udział w min. 80 % spotkań. Spotkania indywidualne odbywałyby się cyklicznie raz w tygodniu po 1 godzinie zegarowej. W sytuacji utworzenia grupy terapeutycznej przewiduje się 5 zajęć, które będą odbywać się raz
w tygodniu w wymiarze 2 godzin zegarowych.
ZAKRES TEMATYCZNY
- Indywidualne spotkania psychologiczno – terapeutyczne, rozpocznie je tzw. spotkanie diagnostyczne, podczas którego zostanie zawarty kontrakt terapeutyczny zawierający zgodę na udział w programie oraz akceptację zasad udziału w nim, w szczególności warunki jakie należy spełnić, by program ukończyć oraz okoliczności powodujące wykluczenie z programu. Pracownik podczas spotkania prowadzi wywiad motywujący – rozpoznaje sytuacje życiową i aktualne problemy, motywuje i określa wraz
z klientem oczekiwania wobec terapii i zmiany w życiu. Po przeprowadzeniu wszystkich spotkań diagnostycznych określa się także ostateczną formę (indywidualną, grupową) realizowania Programu psychologiczno – terapeutycznego. - Dalsza treść spotkań indywidualnych ukierunkowana będzie na osobiste problemy uczestnika. Szczególny nacisk położony zostanie na najbardziej zaburzone jego obszary funkcjonowania oraz będzie poruszać następujące zagadnienia:
- ocena stopnia zagrożenia rodziny oraz diagnoza zachowań przemocowych osoby stosującej przemoc,
- kontrakt grupowy – omówienie znaczenia wspólnie opracowanego
i zawieranego kontraktu - wspomaganie motywacji do zmiany – zmiany poprzez pokazywanie korzyści ze zmiany
- autodiagnoza własnych problemów związanych ze stosowaniem przemocy oraz przejmowanie odpowiedzialności za te zachowania
- historia życia a przemoc – wgląd w przyczyny własnych problemów związanych z przemocą,
- rozwijanie samokontroli obejmujące pracę nad przekonaniami
i stereotypami prowadzącymi do przemocy oraz poszukiwanie zasobów wewnętrznych klienta ułatwiających mu proces zmiany tych przekonań i zachowań, - budowanie poczucia własnej godności i szacunku do siebie i innych – ważny etap umacniania siebie w procesie zmiany,
- zadośćuczynienie – podsumowanie procesu zmiany i gotowość do uznania krzywd wyrządzonych bliskim osobom, zaplanowanie procesu naprawczego,
- praca z nawrotami – budowanie planu działania na wypadek pojawienia się trudności w kontroli emocji i zachowań przemocowych,
- przełamywanie stereotypów, postaw, przekonań dotyczących płci, pełnionych ról społecznych,
- rozwijanie umiejętności komunikacyjnych opartych na modelu porozumienia bez przemocy, – dokąd zmierza moja rodzina? – wyznaczanie kierunków rozwoju relacji związku/rodziny
W trakcie trwania zajęć mogą nastąpić zmiany dotyczące tematyki bądź sposobu realizacji zajęć w zależności od potrzeb grupy.
Wszystkie etapy wiążą się nie tylko z pracą terapeutyczną z osobą stosującą przemoc, ale także istotna jest współpraca z rodziną oraz instytucjami zajmującymi się przemocą: Mieksko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, policja, kuratorzy, sąd celem oceny zmian zachodzących w relacjach rodziny oraz monitorowania zachowań przemocowych.
SPOTKANIA GRUPOWE
Realizacja spotkań grupowych odbywać się będzie w systemie zamkniętym, nie przewiduje się dołączania w trakcie realizacji edycji nowych osób. Uczestnicy grupy będą pracować nad rozwijaniem i utrwalaniem szeroko rozumianej zmiany osiągniętej w wyniku udziału
w oddziaływaniach korekcyjno – edukacyjnych. Będą mieli możliwość zwiększenia wiedzy
o innych i o sobie, zwiększenia świadomości dalszych zmian, które chcą wprowadzić w swoim życiu i uzyskania narzędzi do ich realizacji.
EWALUACJA I MONITORING
Program oddziaływań psychologiczno – terapeutycznych adresowany do osób stosujących przemoc domową podlegać będzie monitoringowi oraz ewaluacji. Program zakończy się badaniem ewaluacyjnym uczestników (ankieta), dotyczącym przebiegu i efektów oddziaływań. Przebieg i efekty Programu psychologiczno – terapeutycznego wobec osób stosujących przemoc domową objęte są badaniami monitorującymi w trakcie trwania Programu oraz po jego zakończeniu przez 3 lata. Metody ewaluacji i monitoringu:
- ankieta skierowana do uczestników programu i ofiar przemocy,
- obserwacja,
- rozmowa z rodziną i instytucjami udokumentowana notatką.
Ewaluacja jest przeprowadzana na etapie wstępnym oraz po zakończeniu Programu poprzez wypełnienie ankiety ewaluacyjnej skierowanej do uczestników i ich rodzin. Kryteria ewaluacyjne obejmują m.in. zgodność zawartości merytorycznej Programu z założonymi celami, osiągnięcie założonych celów, oczekiwań uczestników, efektywność Programu.
Z ewaluacji sporządza się raport ewaluacyjny przygotowany w oparciu o przedstawione kryteria. Raport zawiera:
- opis działań,
- zastosowaną procedurę ewaluacyjną,
- informację o liczbie uczestników programu, którzy rozpoczęli i ukończyli Program,
- uzyskane wyniki,
- wnioski.
Wnioski z działań monitorujących i ewaluacyjnych zostaną wykorzystane do przyszłego doskonalenia metod programu psychologiczno – terapeutycznego dla osób stosujących przemoc domową.
Wskaźniki oceny monitoringu Programu:
- liczba osób, która rozpoczęła Program,
- liczba osób, które ukończyły Program,
- liczba edycji Programu.
Monitoring prowadzi osoba prowadząca program poprzez:
- bezpośredni kontakt z uczestnikiem Programu oraz kontakt z jego rodziną,
- kontakt z policją w celu uzyskania informacji na temat ewentualnych zgłoszeń dotyczących przemocy domowej,
- kontakt z członkami Zespołu Interdyscyplinarnego,
- wymianę informacji z kuratorem zawodowym lub społecznym na temat osoby biorącej udział w Programie.
DOKUMENTACJA
Wszystkie działania podejmowane w ramach Programu są dokumentowane poprzez:
- listy obecności,
- podpisane przez uczestnika zgody na kontakt z partnerami i instytucjami,
- korespondencję z urzędami i uczestnikami,
- ankiety,
- raporty,
- dokumentację indywidualną: ogólne zapisy – podstawowe dane informacyjno – diagnostyczne, kontrakt, tematyka spotkań – karta pracy z klientem (bez opisywania szczegółów sytuacji zdrowotnej i emocjonalnej klientów), – inne dokumenty potwierdzające prowadzenie działań w ramach Programu.
ZAKŁADANE REZULTATY
Zakłada się, że realizowany Program psychologiczno – terapeutyczny doprowadzi do utrwalenia zmiany postaw i zachowań nabytych w trakcie oddziaływań korekcyjno – edukacyjnych, a w konsekwencji przyczyni się do zatrzymania przemocy w rodzinie.
Przewidywane efekty realizacji Programu:
- wzrost poczucia bezpieczeństwa oraz poprawa jakości życia rodziny uczestnika,
- zatrzymanie przekazywania przemocowych wzorców rozwiązywania problemów
w rodzinie, - uświadomienie uczestnikowi osobistej odpowiedzialności za zachowania wobec rodziny,
- wzrost kompetencji uczestników programu w zakresie konstruktywnego rozwiązywania konfliktów w związku i rodzinie,
- wzrost kompetencji uczestników w zakresie podejmowania działań zaradczych
i interwencyjnych.
